1-2
Een filosofe deelt het grote raadsel van het leven met een kind en een volwassene. Terugkerend naar de oorsprong van de wereld, gaat het trio samen op pad om deze opnieuw uit te vinden.
De samenwerking tussen Jolente De Keersmaeker en de Franse choreograaf Jérôme Bel begon in 2021 met Dans voor een actrice (Jolente De Keersmaeker), waarbij Jérôme aan Jolente vroeg om zich niet te laten inspireren door het theaterrepertoire, zoals ze gewoonlijk doet, maar door de geschiedenis van de moderne dans. Ze onderzocht wat er gebeurt als een actrice een dans uitvoert die uit haar verbeelding is ontstaan.
Voor hun tweede samenwerking werkten Jolente en Jérôme samen met de Franse kunsthistorica en auteur Estelle Zhong Mengual. Samen creëerden ze in 2024 Recommencer ce monde, gebaseerd op het werk van de hedendaagse Franse filosoof Baptiste Morizot. De voorstelling ging op 4 oktober 2024 in première in Le Quartz in Brest en werd in 2024 gepresenteerd op het Festival d’Automne in Parijs in het Théâtre du Fil de l’Eau aan Pantin, in het theater Bonlieu in Annecy en ten slotte in het MC93 in Bobigny als onderdeel van het Festival d’Automne in Parijs in 2025.
Wat betekent het om te leven? Om dit raadsel te ontrafelen, ondernemen een filosoof, een kind en een volwassene een reis. Het podium is leeg. En toch zien de filosoof en het kind voortdurend mysterieuze dieren, onontdekte landschappen en hernieuwde mogelijkheden om samen te denken. Voor hen wordt de wereld op ieder moment bewoond door andere levensvormen dan de onze. Ze vergeten hen, de anderen, nooit: wolven, bacteriën, olijfbomen, ijsberen… En hun nieuwsgierigheid is te groot om niet in hun voetsporen te treden. Maar voor de volwassene die hen volgt, is het podium echt leeg, en dieren bevolken zijn geest en zijn nachten al lang niet meer. Is dit allemaal echt serieus? Geïntrigeerd en ongelovig betreedt hij langzaam de wereld van deze vrouw en dit kind: een wereld die niet is vernietigd door het geloof dat wij mensen, op aarde, de enige acteurs zijn in een decor van dingen. Dankzij de gecombineerde krachten van theater en filosofie stelt deze voorstelling onze plaats in de levende wereld ter discussie en vraagt zich af hoe we deze wereld opnieuw kunnen beginnen.
Baptiste Morizot is filosoof, schrijver en docent aan de Universiteit van Aix-Marseille. In zijn werk onderzoekt hij de relaties tussen mensen en de andere levende wezens, zowel binnen als buiten ons.
Hij is de auteur van talrijke boeken die in Frankrijk veel lovende kritieken en publieke waardering hebben gekregen. Zijn werk streeft ernaar een filosofische antropologie te ontwikkelen die de mens herdefinieert als een levend wezen te midden van de levenden. Zijn werk onderscheidt zich doordat de ideeën ervan hun oorsprong vinden in het veld: in ervaringen en problemen die mensen ergens ervaren. Zijn denken is dus geworteld in concrete praktijken en neemt de vorm aan van filosofisch veldwerk. Het volgen van dieren, samenleven met wolven, bosbescherming, agro-ecologische praktijken en, meer recent, de slechte gezondheid van rivieren in Europa, vormen allemaal uitgangspunten voor deze boeken.
1-3
Sinds de komst van de ‘moderne tijd’ zijn we voor het eerst onze connectie met niet-menselijke levende wezens kwijtgeraakt. In een tijd waarin soorten uitsterven en het klimaat in crisis verkeert, is onze relatie met andere levende wezens ontwricht. De moderne illusie dat ‘de wetenschap’ onze relatie met de natuurlijke wereld heeft gestabiliseerd, is doorprikt. We weten niet meer wat ‘natuur’ betekent, of wat ‘politiek’ betekent. We zijn in een periode van metamorfose terechtgekomen, in een tijd waarin onze relatie met de levende wereld opnieuw moet worden onderhandeld. We moeten met kleine, zoekende stapjes vooruitgaan en een ruimte heruitvinden, een nieuwe relatie tussen natuur en politiek. Een ruimte waarvan het bestaan was verzwegen en waarvan de mogelijkheid was ontkend. Een ruimte waarin niet-menselijke levende wezens met gepast respect worden behandeld. De uitdaging: deze wereld opnieuw beginnen.
1-1
een productie van Jérôme Bel, Jolente De Keersmaeker en Estelle Zhong Mengual
gebaseerd op het originele werk van Baptiste Morizot
met een fragment uit L’œil du crocodile van Val Plumwood (Wildproject)
vertolking Jolente De Keersmaeker
met Robby Cleiren en (afwisselend) Yasmine Benelouasi of Nélia Mankour Abdelmalek
licht en geluid Iwan Van Vlierberghe
artistiek advies en uitvoerende leiding R.B. Jérôme Bel Rebecca Lasselin
administratie Sandro Grando
foto’s Jérémy Piot
productie R.B. Jérôme Bel en TG STAN
coproductie Fonds de dotation du Quartz–Scène nationale de Brest, CN D Centre National de la Danse (Pantin), Bonlieu -Scène nationale Annecy, Festival d’Automne à Paris, MC93 – Maison de la Culture de Seine Saint Denis (Bobigny), Comédie de Caen – CDN de Normandie, Malraux – Scène nationale Chambéry Savoie, R.B. en TG STAN.
dank ook aan de Ménagerie de Verre voor het kosteloos ter beschikking stellen van haar studio’s voor de repetities.
R.B. Jérôme Bel ontvangt steun van de Direction régionale des affaires culturelles d’Île-de-France – Ministère de la Culture.
Jérôme Bel is een geassocieerd kunstenaar bij Quartz – scène nationale de Brest, Centre national de la danse (Pantin) en bij Comédie de Caen CDN de Normandie.
Om ecologische redenen reist het gezelschap R.B. Jérôme Bel niet meer per vliegtuig.